Miejski Dom Kultury jest instytucją kultury gminy Mikołów, wpisaną do Księgi Rejestrowej nr 1/92 instytucji kultury w Mikołowie, założonej zgodnie z rozporządzeniem ministra kultury i sztuki z dnia 17 lutego 1992 roku. Jednostka ta jest finansowana z budżetu miasta, dochodów własnych oraz innych świadczeń i prowadzi gospodarkę finansową na zasadach obowiązujących instytucje kultury.

Miejskim Domem Kultury kieruje dyrektor, który reprezentuje placówkę na zewnątrz i jest za nią odpowiedzialny. Placówka opracowuje plany swojej działalności i harmonogram imprez, przyjmując zastrzeżenia i propozycje organów samorządu terytorialnego. Swoją działalność prowadzi na podstawie rocznego planu finansowego, zatwierdzanego przez dyrektora, który odpowiada za właściwą realizację zadań jednostki oraz za prawidłowe wykorzystanie powierzonych środków finansowo-rzeczowych. W Miejskim Domu Kultury mogą działać koła, towarzystwa i fundacje, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zakres obowiązków i kompetencji dyrektora oraz szczegółowa struktura organizacyjna Miejskiego Domu Kultury określone są w Regulaminie organizacyjnym.

Głównym celem placówki jest upowszechnianie i ochranianie kultury. Cel ten realizuje poprzez:

• organizowanie koncertów muzycznych, spektakli teatralnych, festynów ludowych,
• organizowanie wystaw malarstwa, rzeźby oraz innych prac artystycznych, opiekę nad Galerią,
• patronat nad amatorskim ruchem artystycznym,
• pracę dydaktyczną z dziećmi i młodzieżą,
• impresariat artystyczny,
• organizację spotkań z artystami reprezentującymi różne dziedziny sztuki,
• tworzenie klubów dyskusyjnych, kołek zainteresowań, zespołów muzycznych,
• poszukiwanie nowych form i źródeł działalności kulturalnej,
• poszukiwanie nowych form finansowania kultury,
• integrację środowisk twórczych,
• wydawanie miesięcznika - Magazyn Informacyjny Gazeta Mikołowska.

Do podstawowych zadań Miejskiego Domu Kultury należy:

• edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę,
• gromadzenie, dokumentowanie, tworzenie, ochrona i udostępnianie dóbr kultury,
• tworzenie warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego oraz zainteresowania wiedzą i sztuką,
• tworzenie warunków dla rozwoju folkloru,
• rozpoznanie, rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb i zainteresowań kulturalnych.