Gimnazjum nr 1 im. Powstańców Śląskich w Mikołowie jest jednostką budżetową gminy Mikołów. Szkoła jest placówką publiczną finansowaną w części z subwencji oświatowej, w części przez budżet miasta. Szkołą kieruje dyrektor, który jest kierownikiem zakładu pracy dla pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych. Dyrektor odpowiada służbowo przed burmistrzem miasta Mikołowa jako organem prowadzącym szkołę.

Organami szkoły są:

• dyrektor szkoły,
• Rada Pedagogiczna,
• Rada Rodziców,
• samorząd uczniowski.

Organy szkoły współpracują ze sobą przy podejmowaniu ważniejszych decyzji dotyczących działań szkoły poprzez uczestnictwo swych przedstawicieli na zebraniach plenarnych, opiniowanie projektowanych uchwał i statutu szkoły oraz informowanie o podjętych działaniach poprzez dyrektora szkoły. Kompetencje i obowiązki organów szkoły zostały określone w statucie placówki.

Szczegółową organizację nauczania, wychowania i opieki w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji szkoły opracowany przez dyrektora, z uwzględnieniem szkolnego planu nauczania oraz planu finansowego szkoły, do dnia 30 kwietnia każdego roku.

Szkoła realizuje cele i zadania określone w ustawie o systemie oświaty oraz przepisach wydanych na jej podstawie, w szczególności:

• umożliwia zdobycie wiedzy i umiejętności niezbędnych do uzyskania świadectwa ukończenia szkoły,
• umożliwia absolwentom dokonanie świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia lub wykonywania wybranego zawodu,
• kształtuje środowisko wychowawcze sprzyjające realizowaniu celów i zasad określonych w ustawie, stosownie do warunków szkoły i wieku uczniów,
• sprawuje opiekę nad uczniami odpowiednio do ich potrzeb oraz możliwości szkoły.