Do zadań Referatu Gospodarki Nieruchomościami należy w szczególności:

• żądanie stwierdzenia nieważności nabycia nieruchomości,
• obowiązek zapewnienia gruntu na potrzeby POD oraz ich zrekultywowanie i zmeliorowanie,
• przekazywanie gruntów przeznaczonych na POD,
• doprowadzenie do POD dróg dojazdowych, energii elektrycznej i wody,
• utrzymanie porządku i czystości na terenach przylegających do POD,
• wyrażanie zgody na ustalanie większej powierzchni działki w POD tymczasowych,
• obowiązek udzielania KRUS informacji niezbędnych do ustalenia okoliczności mających znaczenie w sprawach ubezpieczenia,
• wydawanie zaświadczeń,
• udzielanie odpowiedzi Radzie Rolników,
• opiniowanie decyzji (starosty) w sprawie przyznania środków na pokrycie kosztów zalesienia gruntów,
• nieodpłatne przejmowanie nieruchomości wchodzących w skład zasobu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, na drodze umowy, na cele związane z inwestycjami infrastrukturalnymi służącymi wykonywaniu zadań własnych,
• ustalanie i pobór opłat (planistycznych) z tytułu wzrostu wartości nieruchomości oraz wypłaty odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości, w związku ze zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
• orzekanie (decyzją) o sposobie tymczasowego zagospodarowania terenu,
• uchwalanie źródła pokrycia zobowiązań wynikających z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości, w związku ze zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
• wnioskowanie o przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze i nieleśne,
• podejmowanie uchwał o objęciu ochroną innych gruntów rolnych,
• opiniowanie wniosków o obowiązku zdjęcia i wykorzystania warstwy próchniczej gleby,
• nakazywanie właścicielom gruntów wykonanie zadań wynikających z przepisów o ochronie roślin uprawnych,
• zatwierdzanie planów gospodarowania na gruntach,
• wydawanie decyzji o zniszczeniu niektórych upraw, gdy narusza to plan gospodarowania na gruntach,
• opiniowanie decyzji w sprawach rekultywacji i zagospodarowania,
• przekazywanie wojewódzkiemu inspektorowi ochrony roślin informacji o wystąpieniu lub podejrzeniu wystąpienia organizmu szkodliwego,
• współpraca z wojewódzkim inspektorem ochrony roślin,
• wydawanie właściwemu organowi inspekcji polecenia podjęcia działań w celu usunięcia bezpośrednich zagrożeń fitosanitarnych,
• opiniowanie rocznych planów łowieckich,
• współdziałanie z dzierżawcami i zarządcami obwodów łowieckich w sprawach związanych z zagospodarowaniem obwodów łowieckich,
• opiniowanie wniosków o wydzierżawienie obwodu łowieckiego,
• prowadzenie mediacji w sprawach szkód łowieckich,
• opiniowanie tworzenia i znoszenia rejonów zamkniętych kwalifikowanego materiału siewnego odmian ziemniaka oraz ustalanie przedsiębiorców organizujących na zasadzie wyłączności wytwarzanie ziemniaka i skup kwalifikowanego materiału siewnego odmian ziemniaka,
• wydawanie świadectw miejsca pochodzenia zwierząt i podejmowanie działań w sprawie zwierząt hodowlanych rażąco zaniedbywanych,
• informowanie organu inspekcji weterynaryjnej o otrzymaniu zgłoszenia o wystąpieniu choroby zakaźnej u zwierzęcia,
• wyznaczanie rzeczoznawców do określenia wartości rynkowej zwierząt,
• wydawanie właściwemu organowi inspekcji weterynaryjnej polecenia podjęcia działań w przypadku bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa sanitarno-weterynaryjnego,
• współpraca z organami inspekcji weterynaryjnej,
• zezwalanie na uprawę maku lub konopi,
• prowadzenie rejestru wydanych zezwoleń na uprawę maku lub konopi,
• nadzór nad uprawami maku i konopi włóknistych,
• wydanie nakazu zniszczenia uprawy (maku lub konopi),
• występowanie do sądu w sprawach o regulację prawną niektórych nieruchomości, np. zasiedzenia,
• dokonywanie darowizny nieruchomości na cele publiczne,
• dokonywanie zamian nieruchomości,
• nabywanie gruntów do gminnego zasobu na cele rozbudowy,
• gospodarowanie miejskim zasobem nieruchomości,
• przekazywanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
• sprzedaż nieruchomości,
• prowadzenie ewidencji gminnego zasobu nieruchomości,
• przygotowywanie dokumentacji do przejmowania nieruchomości do gminnego zasobu,
• sporządzanie i podawanie do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę,
• ogłaszanie, organizowanie i przeprowadzanie przetargów na zbycie nieruchomości,
• określanie szczegółowych warunków oddawania nieruchomości w trwały zarząd,
• przygotowywanie decyzji o ustanowieniu trwałego zarządu nieruchomości,
• wydawanie decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu nieruchomości,
• orzekanie o przekazaniu trwałego zarządu nieruchomości,
• przeznaczanie nieruchomości dla samorządowych osób prawnych lub samorządowych jednostek organizacyjnych,
• wyznaczanie dodatkowego terminu zagospodarowania nieruchomości gruntowej,
• udzielanie bonifikaty od ceny nieruchomości,
• stosowanie umownych stawek oprocentowania,
• prowadzenie spraw związanych z opłatami: pierwszą i roczną,
• opiniowanie zgodności proponowanego podziału nieruchomości z ustaleniami planu miejscowego,
• prowadzenie spraw związanych z wykonywaniem prawa pierwokupu,
• wnioskowanie wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego,
• przygotowywanie zezwoleń na czasowe zajęcie terenu,
• przygotowywanie decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności lub odmowa wydania takiej decyzji,
• udzielanie bonifikaty od opłaty za to przekształcenie,
• udzielanie zgody na zastosowanie bonifikaty od opłaty za przekształcenia prawa własności,
• stwierdzanie uprawnienia do nieodpłatnego przekształcenia,
• wydanie decyzji o nabyciu prawa własności,
• nakazanie właścicielowi gruntów przywrócenia stanu poprzedniego,
• zatwierdzanie ugody pomiędzy właścicielami gruntów,
• wyznaczanie miejsc wydobywania kamienia, żwiru, piasku itp.,
• nakazywanie przywrócenia stosunków wodnych do stanu poprzedniego,
• współdziałanie ze Śląskim Zarządem Melioracji Wodnych w zakresie nadzoru nad spółka wodną,
• przygotowywanie umów dzierżawy, użyczenia,
• komunalizacja mienia Skarbu Państwa,
• obsługa regulacji własnościowych gruntów zajętych pod drogi publiczne.